Turhan Çakar // Tüketici Hakları Derneği THD Genel Merkezi Genel Başkanı
Sebze, meyve asgari ücretliler ve dar gelirliler için lüks oldu
Çocukların, gençlerin ve yetişkinlerin çoğunluğu yeterli ve dengeli beslenemiyor
Tüketicilerin çoğunluğu açlığa mahkum edildi
Yeterli ve dengeli beslenme tüketicilerin evrensel hakkıdır
Sebze üretim maliyetlerini düşürmek için üretimde kullanılan ithal girdiler Türkiye’de üretilmelidir
Sebze aracıları ve spekülatörleri üzerinde gerekli önlemler alınmalıdır
Küçük üreticiler desteklenmelidir
Ülke yönetimince açlığı giderici önlemlerin alınması çağrısında bulunuyoruz
TÜİK’in 2022 yılı Nisan ayı istatistiklerine göre 12 sebzenin son bir yıllık ortalama enflasyonu yüzde 178 olmuştur.
Sebzeler ve yıllık enflasyon yüzdeleri
Sebzenin adı Yıllık Enflasyon Yüzdesi
Çarliston Biber 155.6009
Dolmalık Biber 153.4154
Sivri Biber 143.6356
Domates 157.1720
Havuç 83.9045
Kabak 114.1246
Kuru Soğan 173.3090
Kıvırcık 221.5659
Salatalık 149.5183
Patates 343.0959
12 çeşit sebzenin yıllık ortalama sebze enflasyonu yukarıda da belirtildiği gibi yüzde 178’dir.
Özellikle de tüketicilerin yarıdan çoğunluğunu oluşturan asgari ücretliler ve asgari ücretin biraz üzerinde geliri olanlar ile asgari ücretin altında geliri olanlar için sebze, meyve lüks olmuştur.
Bu kesim yeterli sebze ve meyveye erişemez oldu.
Dar ve düşük gelirli hanelerin önemli bir kesiminin kirada ikamet ettiğini de dikkate aldığımızda, çocukların, gençlerin ve yetişkinlerin çoğunluğunun yeterli ve dengeli beslenemediği bir gerçektir.
Sebze ve meyve fiyatları ile birlikte et, süt ve süt ürünleri fiyatlarını da dikkate aldığımızda, dar gelirli ve yoksulluk sınırının altında geliri olan tüketicilerin çoğunluğu açlığa mahkûm edilmiştir.
Sebze pahalılığının en önemli nedenlerinden olan ithal girdilerin Türkiye’de üretilmesi sebze üretim maliyetlerini düşürecektir. Bununla birlikte, sebzelerin dağıtımı ve pazarlanması sürecine egemen olan aracılar ve spekülatörler üzerinde gerekli önlemler alınmalıdır. Diğer taraftan, özellikle de küçük üreticiler desteklenmelidir.
Yeterli ve dengeli beslenme tüketicilerin evrensel hakkıdır. 2022 yılı Nisan ayı için dört kişilik hanenin yeterli ve dengeli beslenebilmesi için 5323TL gereklidir. Bu bedel 4 kişilik hanenin açlık sınırıdır. 4 kişilik hanenin yoksulluk sınırı ise 17340TL’dir. Söz konusu açlık ve yoksulluk sınırlarını dikkate aldığımızda; tüm çalışanların, işsizlerin ve hanelerin insanca yaşayabileceği, yeterli ve dengeli beslenebileceği koşulların ülke yönetimi tarafından oluşturulması dileğimiz ve beklentimizdir. Ülke yönetimince acil olarak açlığı giderici önemlerin alınması çağrısında bulunuyoruz.
