Kurumsala Açık, Küçük Esnafa Tam Kapanma

300

Nihat Altay // Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkanı ve Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin 29 Nisan Perşembe akşamından, 17 Mayıs sabah 05.00’e kadar kesintisiz sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacağını açıkladı. Açıklama yapıldıktan sonra pek çok esnaftan yoğun tepkiler almaya başladık. “Biz üç hafta boyunca ne yiyip içeceğiz diyeninden, “ödemelerimizi nasıl yapacağız” diyenine kadar şikayetlerin ardı arkası kesilmedi. Aslında vaka sayıları ve vefat haberlerinin arttığı bir ortamda tam kapanmaya gitmeye ülkenin çok ihtiyacı olduğu bizlerin ve tüm kamuoyunun istediği ve beklediği bir uygulamaydı. Ancak hiç bir destek ve yardım yapılmadan üç hafta boyunca kapanmaya gidilmesi gerçekten pek çok esnafı mağdur edeceği ve kepenk kapatmaya kadar gideceği gerçeğini de göz ardı etmemek gerekir.

İlginç olanı bankalar açık, araç muayene istasyonları açık, nöbetçi noterler açık, inşaatlar açık, bazı kamu kurumları açık ama küçük bir kunduracı, terzi, tamirci kapalı. Bu nedenle uygulamaya tam kapanma demenin doğru bir yaklaşım olmayacağı düşüncesindeyim. Çünkü kurumsal işletmelerin açık, küçük gariban işletmelerin kapalı olması, hâliyle pek çok tepkiye ve soruna neden olacağı açıktır.

Kapanmaya ilişkin açıklama yapıldıktan sonra ki üç gün içerisinde memurlar ve sabit geliri olanlar sanki virüsle mücadele için kapanma değil de ‘tatil kapanması’ verilmiş gibi tatil beldelerine ve köylerine akın ettiler. Yani virüs daha fazla yayıldı. Bunun yanında böyle bir uygulama yapılacaktı ise bankalara borcu olanlar üç hafta boyunca ötelenebilir, maliye borcu olanlar ertelenebilir, araç muayeneleri başka bir tarihe alınabilirdi. O zaman “tam kapanmaya gidildi” diyerek hepimizin desteği, eleştirisiz ve eksiksiz olurdu.

***

Son Pişmanlık Fayda Etmiyor

Geçen hafta kripto para ile ilgili uyarılarımı yaptığımda Thodex’in sahibi Faruk Fatih Özer’in 2 milyar dolarla yurtdışına kaçtığı haberi gündeme düşmemişti. Yani yazımı Pusula Gazetesi’ne gönderdiğimde Thodex’in 2 milyar dolarlık vurgunu patlamamıştı. Aylardır paylaşımlarımda ve son yazımda tam da bu konuya değinmiştim ki hem tesadüf oldu, hem de korktuğum başıma geldi. “Yanılmadım” demekten ziyade olacakları görmek için kâhin olmaya gerek olmadığını son yaşanan olayda çok net fark ettik. Çünkü kripto paraların pek çoğu batacaktır. Herhangi bir teminat olmadan sadece bir şirket ve site kuran kişilere birikimleri yatırmanın akla mantığa uyan bir tarafı yoktur. Altını çizerek belirtmek istiyorum ki bu paraların geri alınma ihtimali çok zor. Çiftlik Bank, Kooperatif ve kuyumcu dolandırıcıları gibi yurt dışına kaçan pek çok dolandırıcıya para kaptıranlar yatırdıklarını geri alamadı. Son yaşanan olayda da aynı şekilde geri alınamayacak ve pek çok kişi ailesini, sağlığını, huzurunu kaybedecektir. Bu nedenle kripto para borsasından uzak durarak, elimizde birikimimiz var ise mutlaka ama mutlaka ya devlet bankalarına yatırmak ya da bir uzmandan yardım alarak Borsa’dan hisse senedi almak daha güvenilir ve sağlam olacaktır.