Pandemi sürecinin başlaması ile tüketim ve satın alma alışkanlıklarındaki değişimler, gözlerin perakende sektörüne çevrilmesine neden oldu. Güvenilir Ürün Platformu katkılarıyla düzenlenen ‘Perakende Sohbetleri’ toplantısında ekonomi basını ile bir araya gelen İstanbul Perder Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güzeldere, perakende sektörünün güncel durumu ile ilgili soruları yanıtladı.
Ekonomi Gazetecileri Derneği ve Güvenilir Ürün Platformu Başkanı Celal Toprak moderatörlüğünde gerçekleşen online buluşmada açıklamalarda bulunan İstanbul Perder Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güzeldere sözlerini şöyle sürdürdü:
Perakende sektörünün stokları tam
“Pandemi sürecinin başlaması ile özellikle makarna ve kolonya gibi ürünlerin aşırı talep edilmesi nedeni ile piyasada birkaç gün fahiş fiyatlarla karşılaşıldı ancak çok hızlı davrandık ve PERDER olarak kamuoyuna gerekli bilgilendirmeyi yaptık. Fırsatçılara mahal vermeyeceğimizi, stoklarımızın yeterli olduğunu ve paniğe gerek olmadığını ifade ettik. Bunu da kendimize görev edindik ve süreç boyunca da bu görevimizi doğru bir şekilde yönettik. Ürün tedariğinde de tüm üretici firmalarla istişarede bulunarak, vatandaşlarımızın temel ihtiyaçlarını karşılaması için çok özverili bir şekilde çalıştık. Dünya Sağlık Örgütü, Eylül-Ekim ayı gibi iki dalga olabileceğinden bahsediyor. Pandemi sürecinin en başından itibaren hiçbir zaman stok problemimiz olmadı hiçbir şekilde tüketiciyi mağdur etmedik ve ürünle buluşturduk. Şu an ve ilerisi için de stoklarımız tamdır.
Marketlerimizde özellikle hijyene çok dikkat ederek; çalışanlarımızın ve müşterilerimizin sağlığını maksimum seviyede koruduk, korumaya devam ediyoruz. Perakende sektöründe de ‘yeni normal’ diye bir tabir oluştu. Artık çalışanlar, işleyiş ve tüketici için düzenlemeler ve değişiklikler var.
%860 artışla rekor kolonyanın
2019’un ilk çeyreğinde Türkiye’nin toplam tüketim harcamaları 1 trilyon 61 milyon TL. Bunun %35’ini perakende harcamaları oluşturuyor. Ayrıca tüm sektörlerin toplam cirosu olan 350 milyar TL içinde perakendenin payı %12. Perakende sektöründe toplam çalışan sayısı 2 milyon 720 bin kişi.
Tüketici satın alma alışkanlıklarında önemli değişimler var. Özellikle Mart -Nisan arasında evde yemek yapma oranında %80’e yakın bir artış var. Ayrıca toplam sepet içinde %40 a yakın gıda, temel ihtiyaç ve temizlik malzemesi alımında artış oldu. Temel gıda ürünlerinde %50, kişisel bakım ve ev temizlik ürünlerinin satın alınmasında %40 artış oldu. Kişisel bakım ürünleri içinde ise %860 artış ile rekor kolonyanın. Ayrıca mayada %430, makarnada %53 lük bir artış oldu.
25 milyar TL ciro
İstanbul PERDER olarak 41 üyemiz ve markamız var. Toplam 30bin çalışanımız, 1716 satış noktamız ve 1 milyon metrekarelik satış alanımız ile halkımıza hizmet ediyoruz. Cirosal büyüklüğümüz ise 25 Milyar TL.
Yeni alışverişçi ve yeni perakendeci
‘Yeni alışverişçi ve yeni perakendeci’ diye iki ayrı kavram gelişti. Yeni alışverişçi daha bilinçli, evinde daha fazla zaman geçiren, hayatın kıymetini bilen ve ayrıca hijyen odaklı ve bilinçli beslenen kişi. Yeni perakendeci ise hijyen konusunda çok daha hassas; müşterilerinin ihtiyaçlarını maksimum önlemlerle karşılayan, tüketim alışkanlıklarına ayak uyduran ve kendini uzmanlaşarak geliştiren kişi ve sistemler. Yeni tüketici gerçekten eskiye göre daha bilinçli. Bunu açık ürünlere olan talebin düşmesi nedeni ile söyleyebilirim.
Fiyatı en çok artan ürünler sarımsak, zencefil, kağıt grubu ürünler ile kolonya. Bunlar haricinde yüksek oranda artış olan bir ürün olmadığını söyleyebilirim. Satış yöntemlerinde online alışverişe kayma var, online satışlar 5 kat arttı.
Alışkanlıkların değişmesi sepet ortalamalarını arttırdı
2019’un Mart ayına göre %50 ye yakın ciro artışımız oldu. Genel sepet ortalaması 30-35 TL bandında giderken, 60-65 TL ortalamasına geldi. Ancak bu artış, fiyat artışlarından ziyade satın alma alışkanlıklarındaki değişimlerden. Ev halkından 2-3 kişi alışverişi birden fazla noktadan yaparken şimdi tek kişi, tek noktadan hızlıca alışverişini yapıp çıkıyor. Ayrıca alınan ürün adedi arttı.
Yanlış haberler sektörü yaralıyor
Tarlada 1 lira, markette 7 lira gibi söylemlerle marketler zan altında bırakılıyor. Çok kar etmek ya da çok fahiş fiyatlarla ürün satmak gibi asılsız söylemler sektörümüze zarar veriyor. Her ürünün çeşidi ve kalitesi ayrı. Tarlada 1 TL olan salçalık domates ile çeri domates arasında hem kalite hem fiyat farkı var. Perakendeci fiyatı belirleyen merci değildir, perakendeci karını koyarak alıp satandır. Fahiş oranlarda kar koyan ne sektörde ne pazarda barınabilir ayrıca tüketici de talep etmez.
Tarım bakanlığının uygulamalarını önemsiyoruz
Taklit tağşiş listeleri açıklanır açıklanmaz hemen üyelerimize bilgi gönderiyor ve gerekli kontrollerin yapılması konusunda ikaz ediyoruz. Bu konu bizim için çok önemli. Tarım Bakanlığı’nın bu uygulamalarını çok önemsiyor ve destekliyoruz.”