Nihat Altay // Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkanı
GSM operatörleri artık kontrolü hat satarken 1 ay üzerinden değil 4 hafta üzerinden satışını gerçekleştiriyor. Çoğu tüketici paket alırken, GSM operatörlerinin yaptığı 4 haftalık oyundan büyük ihtimal haberi yoktur. İki yıl öncesine kadar GSM operatörleri sadece birkaç pakete 4 hafta uyguluyordu. Şimdi tüm paketlere uygulanıyor. Sadece bir kaç tane aylık paketi göstermelik olarak satışa sunuyor. Diğer paketlerin yani paketlerin yüzde 90’ına yakını 4 haftalık oluyor. Tüketicilerin bu konuda uyanık davranarak paket yenilerken 4 haftalık mı yoksa 1 aylık mı olup olmadığını sorması gerekiyor. Çünkü 7 ay 31 çekiyor, 4 ay 30 çektiği hesaplanırsa, GSM operatörleri ortalama bir ay gibi bir kar sağlıyor.
Bu aldatmacanın sadece GSM operatörlerinde değil, gıda sektöründe de olduğunu görüyoruz.
Tüketicilerin ‘zam’lara gösterdiği tepkiden çekinen bazı firmalar, ürünlerin fiyatlarını değiştirmeden ‘gramaj’ları düşürerek bir çeşit aldatma satış gerçekleştiriyor. Böylece satılan ürünün fiyatı aynı kalıyor ancak her geçen gün gramı eriyor.
Fark ettiniz mi? Sıvı yağlar artık 5 litre değil 4500 litre, paket peynirler 1 kilogram değil 900 gram, paket şeker 1 kilogram değil 750 gram, çikolata 48 gram değil 42 gram. Daha pek çok örnek yazabilirim. Tüketiciler alışkanlık haline getirdiği 900 gram paket peyniri alırken 1 kilogram hesap ederek alıyor. Eskiden sıvı yağların boş bidonu dahi 5 litrelik olduğu için pek çok yerde kullanılırdı. Artık 5 litre şaibeli olduğundan dolayı hiç bir yerde kullanılmıyor. Tüketiciler bu ürünleri alırken mutlaka gramajına bakmalı, fayda-maliyetini hesaplayarak alışveriş yapmalıdır. Alışverişlerde önceden ürünün kalitesine ve fiyatına bakılıyordu. Şimdi ürün alırken kalite, gramaj ve fiyatına bakılması gerekiyor
Bu yapılan aldatmacanın bir cezası yoktur ancak ahlaki olarak doğru değildir. Çünkü önceleri 1 kilogram olan bir ürünü 950 grama düşürmenin nedenini hiç bir firma izah edemez.
