Tüketici Örgütleri Konfederasyonu (TÖK) Genel Başkanı Fuat Engin, TÖK-AR tarafından hazırlanan, 2024 yılı ilk altı ayına ait temel gıda maddelerindeki dur durak bilmeden yaşanmakta olan fiyat artışlarına yönelik araştırma sonuçlarını değerlendirerek, beş zincir markete ait 23 farklı temel gıda maddesinin fiyatlarında gerçekleşen artışların, açıklanan enflasyon oranıyla kıyaslanmayacak şekilde ölçüsüz bir biçimde artarak devam ettiğini, bu durum karşısında tüketicinin artık temel gıda maddelerine ulaşamadığını, yaşanmakta olan sefaletin kabul edilemez olduğunu belirterek, emekli ve çalışanların gelirlerinin, fiyat artışları karşısında hızla eriyerek yok olduğunu, ortaya çıkan derin yoksulluğun toplumsal bir sorun haline geldiğini, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, Türkiye’de açlık seviyesinin altına gerileyen asgari ücretin düşük olmadığını iddia ederek, asgari ücrete ve emekli aylığına zam istemenin popülizm olduğunu söylemesi tüketicinin aklıyla dalga geçmektir. Bu tür yaşamın gerçekleriyle örtüşmeyen çıkışlar yerine, zaman geçirmeden gerekli önlemelerin alınarak öncelikle tüketicinin alım gücünün yeterli bir biçimde arttırılmasını ve fiyat artışlarının, gerek üretim sürecindeki girdi fiyatları, gerekse fırsatçılardan kaynaklı fiyat artışlarına DUR demenin artık bir gereklilik değil yaşamsal bir zorunluluk olduğunu belirttiği açıklaması aşağıdadır.
Yine, Yeniden “Dağ Fare Doğurdu” 6 aylık enflasyon %24,73 – Fiyatlar %40-50-60-80 !!!
2024 yılı 01 Ocak-30 Haziran döneminde;
Ülkemizde yaşanan fiyat artışları 31 Aralık 2022 itibariyle artık kontrol edilemez bir hale gelmiştir.
Başta akaryakıt ürünleri olmak üzere, tüm enerji kaynaklarına yapılan fahiş orandaki zamların, tüm üretim ve tüketim süreçlerine yansıması kabul edilebilir değildir.
Yapılan fiyat artışları yanında fırsatçılar tarafından değişik bahanelerle yapılan spekülatif zamlar tüketiciyi TÜKETMİŞTİR.
Özellikle akaryakıt ürünlerine yapılan zamlar her defasında fiyatlara yansıtılmakta olup, akaryakıt ürünlerine yapılan indirimlerin ise, ürün fiyatlarına indirim olarak yansıtılmaması ve yeniden yapılan fiyat artışları Tüketici Örgütleri Konfederasyonu araştırma merkezi (TÖK-AR) olarak yaptığımız çalışmalar sonucu, 2021 yılında başlayarak, kronik hale gelen fiyat artışları, her geçen gün tüketicinin alım gücünü yer ve yeksan etmiştir/etmektedir.
Yarınımıza ve çocuklarımızın geleceğine ilişkin kaygımız giderek artan oranda devam etmektedir.
2024 yılının ilk 6 ayında, 5 zincir markette, 23 farklı tüketim maddesini aylık olarak kayıt altına aldığımız fiyatların ölçüsüz ve kontrolsüz bir biçimde artarak devam ettiğini, bu durum karşısında tüketicinin artık temel gıda maddelerine ulaşamadığını ve idarenin aldığınını açıkladığı önlemlerin son derece yetersiz kalması sonucunda bir beslenme krizine dönüştüğüne tanık oluyoruz.
Ülkemizde yoksulluğun/açlığın geldiği noktayı çok net yansıtan, askıda ekmek, askıda yemek ve askıda kırtasiye uygulamalarının ardından Balıkesir’de bir esnaf tarafından “askıda dondurma” uygulaması başlatılması çocuğuna bir top dondurma bile alamayan annelerin durumunu oldukça net yansıtmaktadır.
TÖK-AR ın çalışması olan, Tüketicinin olmazsa olmazı olan temel gıda maddelerinin 2024 yılı ilk 6 aylık fiyat artışlarına baktığımızda, Kuru fasulyenin %82, Kaşar peyniri % 58, Beyaz peynir % 214, Sucuk % 94, Tavuk % 94, Süt% 60, Tereyağı% 46, Pirinç% 52, Bulgur % 60, Mercimek% 38, ve Kıyma’nın % 53, oranında arttığının, listedeki diğer temel ürünlerin artışının değişik oranlarda olduğu görülmektedir.
TÖK Araştırma Merkezinin (TÖK-AR)
01.Ocak/30.Haziran-2024 Temel Gıda Maddeleri Araştırması
5 zincir market ortalaması | OCAK | HAZİRAN | %Değişim |
Kuru Soğan/kg./TL | 9,75 | 12,90 | 32% |
Patates/kg./TL | 15,00 | 18,90 | 26% |
Kaşar Peynir/kg/TL | 248,00 | 390,00 | 58% |
Beyaz Peynir/kg./TL | 225,00 | 332,00 | 48% |
Süt/lt./TL | 24,95 | 40,00 | 60% |
Tereyağı/kg./TL | 250,00 | 365,00 | 46% |
Kıyma/kg./TL | 300,00 | 459,90 | 53% |
Kuşbaşı/kg./TL | 325,00 | 489,90 | 51% |
Tavuk/kg./TL | 44,90 | 89,90 | 92% |
Sucuk/kg. TL | 600,00 | 1.162,00 | 94% |
Zeytinyağı/lt. /TL | 346,00 | 425,00 | 24% |
Ayçiçeği Yağı/ lt. TL | 38,50 | 48,50 | 26% |
Un/kg./TL | 24,00 | 33,90 | 40% |
Şeker/kg./ TL | 29,75 | 36,50 | 24% |
Ekmek/adet TL | 8,00 | 12,00 | 50% |
Çay/kg. TL | 149,50 | 159,50 | 7% |
Makarna/pkt./TL | 16,00 | 20,75 | 31% |
Pirinç/kg./ TL | 47,50 | 72,95 | 52% |
Bulgur/kg./TL | 26,50 | 42,50 | 60% |
Kuru Fasulye/kg /TL | 29,50 | 53,00 | 82% |
Mercimek/kg./ TL | 53,00 | 72,95 | 38% |
Yumurta/30 AD. | 85,50 | 92,90 | 9% |
Su – 5 Litre/TL | 12,00 | 16.50 | 36% |
Yukarıda tespit ettiğimiz temel gıda maddelerinde gerçekleşen 6 aylık artış oranları karşısında, TÜİK in enflasyon oranı gerçek dışı olup, aldığı ücretin büyük bölümünü temel gıdaya harcayan çalışanın, emeklinin maaşlarına hangi artışı yapacaksınız da tüketicinin alım gücü artacak. Bizler biliyoruz ki bu enflasyon oranıyla bir kez daha toplumsal felaketle karşı karşıya olduğumuz gerçeğiyle yüzleşmek zorunda kalacağız. Tüm ürünlerin fiyatının artırılması nedeniyle de, fiyatlar artık kontrolden çıkmıştır. Önceden olduğu gibi 2024 yılının ilk 6 ayında da TÜİK verilerinin gerçekleri yansıtmadığı ortaya çıkmış olup, Memur, İşçi, Emekli maaşlarına yapılacak 6 aylık artış oranını düşük göstermek amacıyla uygulanan yöntemlere, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), tarafından ayın sonu olan 28.06.2024 tarihinde konutlarda elektrik tarifelerine bir defa da yüzde 38 oranda zam yapılması
Yanında, 3 Temmuz Çarşamba gününden itibaren de, akaryakıt, alkol ve sigara ürünlerinin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) maktu tutarlarına yaklaşık yüzde 20 oranında zam yapılması çalışana, emekliye yüzde 1 de olsa artış verilmemesi ve enflasyon oranının düşük gösterilmesi çabası olup, tüm bu yapılanlar en yanında hafif değimiyle insafsızlıktır.
TÜİK in, yaşamın gerçeklerinden uzak olan altı aylık enflasyon ise yüzde 24,73 açıklaması da gösteriyor ki, tüketiciler artık kira+beslenme+faturalar sarmalı içinde kaybolmuşlardır.
Bu durum karşısında asgari ücrete artış yapılmadan, çalışan ve emekli maaşlarının gerçekçi olmayan enflasyona göre artırılması tüketicileri açlığa mahkum etmiştir.
Bu durumun sosyal ve toplumsal yaşama etkisi ise YIKIM olmuştur.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, Türkiye’de açlık seviyesinin altına gerileyen asgari ücretin düşük olmadığını iddia ederek, asgari ücrete ve emekli aylığına zam istemenin popülizm olduğunu söylemesi tüketicinin aklıyla dalga geçmektir.
Yaşamın gerçekleriyle örtüşmeyen bu ve benzeri çıkışlarla tüketicinin öfkesini artırmak yerine, zaman geçirmeden gerekli önlemelerin alınarak öncelikle tüketicinin alım gücünün yeterli bir biçimde arttırılmasını ve fiyat artışlarının önlenmesine yönelik, gerek üretim sürecindeki girdi fiyatları, gerekse fırsatçılardan kaynaklı fiyat artışlarına DUR demenin artık bir gereklilik değil yaşamsal bir zorunluluk olduğunun fark edilmesini bekliyoruz.
Tüketiciler olarak artık sözün bittiği noktadayız.