Levent Küçük // Tüketiciler Derneği/TÜDER Genel Başkanı
Tüm dünyayı etkisi altına alan Korona Virüs tehdidi nedeniyle daha önce satın aldıkları paket turları iptal ettirmek isteyen çok sayıda tüketici, tur iptal şartlarını ve yasal haklarını öğrenmek istiyorlar. Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca’nın virüsün seyri ve ülkemizde alınacak tedbirler konusunda bugün yaptığı açıklamalar sonrası, konuyu sizler için yazmaya karar verdim.
Paket tur yönetmeliği ne diyor?
Yürürlükteki Paket Tur Yönetmeliği’nin 16/3. maddesinde “Paket turun başlamasına otuz günden daha az bir süre kala yapılan fesih bildirimlerinde, paket tur sözleşmesinde belirtilmek şartıyla belirli bir tutar veya oranda kesinti yapılabilir” hükmü yer almaktadır.
Aynı Yönetmeliğin 16/4. maddesinde ise “Katılımcının gerekli tüm özeni göstermesine rağmen öngöremediği ve engelleyemediği bir durum veya mücbir sebep nedeniyle paket turun başlamasına otuz günden daha az bir süre kala fesih bildiriminde bulunması halinde, ödenmesi zorunlu vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile üçüncü kişilere ödenip belgelendirilebilen ve iadesi mümkün olmayan bedeller hariç olmak üzere, herhangi bir kesinti yapılmaksızın katılımcının ödemiş olduğu bedel kendisine iade edilir” denilmektedir.
Yukarıdaki yönetmelik hükümlerinden anlaşılacağı üzere “Mücbir Sebep” haliyle katılımcının paket turu iptal etmesi halinde, ödenmesi zorunlu vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile üçüncü kişilere ödenip belgelendirilebilen ve iadesi mümkün olmayan bedeller hariç olmak üzere, herhangi bir kesinti yapılmaksızın katılımcının ödemiş olduğu bedel kendisine iade edilmek zorundadır.
Ticaret bakanı açıklamaları…
Ticaret Bakanı Sayın Ruhsar Pekcan önceki gün yaptığı açıklamada “Satın alınan paket tur Çin, İran, Irak veya İtalya gibi uçuşları durdurulan veya seyahat uyarısında bulunulan bir ülkeye yönelik ise mücbir sebep olarak değerlendirilecektir ve tüketicimiz seyahatine 30 günden az bir süre kalsa da, paket turu iptal edebilecektir” demiştir.
Sayın Bakan yaptığı bu açıklama ile tüketiciler açısından Mücbir Sebep halini, uçuşları durdurulan veya seyahat uyarısında bulunulan Çin, İran, Irak ve İtalya ülkeleri ile sınırlanmış bulunmaktadır. Belirtilen ülkeler dışındaki ülkelere paket tur satın alan ve virüs tehdidi nedeniyle turlarını iptal etmek isteyen tüketiciler açısından (Mücbir sebep hali kabul edilme bakımından) olumsuzluk ortaya çıkmıştır.
Sağlık bakanı açıklamaları…
Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca ise bugün yaptığı açıklamada “Kamu personelinin mecbur kalmadıkça yurt dışına çıkmaması gerektiğini” belirterek, virüsün seyri ve ülkemizde alınabilecek tedbirler konusunda bilgiler vermiştir. Sağlık Bakanının bugün yaptığı açıklamalar sonrası, mücbir sebep halinin Çin, İran, Irak ve İtalya ülkeleri ile sınırlandırılması durumu, kanaatimizce ortadan kalkmış bulunmaktadır. Sayın Ticaret Bakanı’nın, Sağlık Bakanı Sayın Koca’nın bugünkü açıklamaları sonrası, tüketicilerin tereddüt ve mağduriyetlerini önleyecek yeni açıklamalar yapması gerekmektedir.
Tüketicilerin beklentisi…
Korona virüsün tüm dünyadaki olumsuz etkilerini ve alınan tedbirleri hep birlikte takip ediyoruz. Bu konuda, Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere tüm ülkeler her gün yeni açıklamalar yapıyor, yeni tedbirleri uygulamaya koyuyorlar. Ülkemizde ve tüm dünyada, turizmin ve seyahat firmalarının bu süreçten en az zararla çıkmasını temenni ediyoruz. Ancak, insan hayatı ve insan sağlığı her şeyin önünde bulunmaktadır. Bu nedenle, virüs tehdidi ortadan kalkıncaya kadar paket tur iptal ettirmek isteyen tüketicilere serbesti tanınması, “Mücbir Sebep” halinin ülke ayrımı yapılmaksızın katılımcılara tanınması yerinde olacaktır. Ayrıca, Sayın Ticaret Bakanı’nın, Sağlık Bakanı Sayın Koca’nın bugünkü açıklamaları sonrası, tüketicilerin tereddüt ve mağduriyetlerini önleyecek yeni açıklamalar yapması yerinde olacaktır. Saygı ve sevgilerimle. 10.03.2020.