Bankaların ayrıcalığı nedir?

523

Nihat Altay // Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkanı

Bankalar, koronavirüs salgınının etkisiyle ödeme güçlüğü çeken firma ve bireysel müşterilerinin kredi taksiti, faiz ve anaparasını cari faiz oranıyla 3 ay erteliyor. Ancak erteleme faizlerinin yüksek olduğuna dair günde onlarca şikayet ve mesaj alıyoruz. Öncelikle halk tarafından yanlış bilinen bir konuyu belirtmem gerekir ki, her banka faiz oranını kendisi belirliyor. Yani aylık kredi ödemeleriniz 500 lira ve 10 bin lira kalan borcunuz var ise 3 ay ertelemeye 3 aylık borcunuz olan bin 500 lira ertelenmiyor; 10 bin lira borcunuzu 3 ay erteliyor. Yani kalan 10 bin lira borcunuza, yeni kredi çekiyormuşsunuz gibi 3 ay vade yapılıyor ve faizi buna göre belirleniyor. Pek çok banka faiz oranını, ilk kredi çekerken uygulanan oran ne ise 3 aylık erteleme de aynı oran üzerinden işlem yapıyor.

Bizim yetkililerden talebimiz, hiç faiz alınmadan borçların ötelenmesiydi. Çünkü mücbir sebepten dolayı Ülkenin tüm kurumları, firmaları, bireyleri elini taşın altına koymuşken, belirli sıkıntılar yaşıyorken sadece bankların krizi fırsata çevirecek önemli oranda kâr elde etmesi vatandaşların büyük tepkisine neden oluyor. Firmalara işçi çıkarma, eczaneye maske satma, esnafa dükkan açma denildiği bir ortamda bankaların başına buyruk bırakılmasını anlamakta zorluk çekiyoruz.

Bankaların kredi ötelemelerinde faiz oranı uygulanacaksa bari bu oranın devlet tarafından belirlenmesi gerekirdi. Her birey, işletme virüsten sonraki süreci düşünmeksizin kredi almak veya olanı ötelemek için neredeyse bankaların önünde ve internet bankacılığında kamp kurmuş durumdayken devletin belirleyeceği oranla tüketicilerin, bankaların ağır şartlarına teslim edilmemesi gerekirdi. Ülkenin tüm fertleri salgınla mücadele noktasında seferber olmuşken, bankaların mücadeleye katkı sağlamaması “hep birlikte başaracağız” söylemlerine gölge düşürmektedir.